Δεν εννοώ πως μπορώ να πω τι μυρωδιά είχαν τα καθίσματα του Citroen 2CV, ούτε που ήμουν τη βραδιά που η Ελλάδα κέρδισε το Ευρωπαϊκό στο μπάσκετ το 1987. Αυτό που θέλω να πω, είναι πως οι δικές μας, μεταγενέστερες του '80, γενιές έχουμε κληρονομήσει σε πολύ σημαντικό βαθμό την κουλτούρα της εποχής του sci-fi, των glam ροκάδων, του εκκεντρικού ντυσίματος και των τόνων λακ στο μαλλί της Samantha Fox. Ποιος από εμάς τους γεννημένους το 90φεύγα δεν έχουμε μεγαλώσει βλέποντας το Karate Kid σε επανάληψη τα μεσημέρια της Κυριακής, ή δεν έχουμε ακούσει το Final Countdown και το Living on a Prayer με νοσταλγία για μια εποχή που -παρότι δε ζήσαμε- νιώθουμε τόσο οικεία.
Από τα βασικά γνωρίσματα της δεκαετίας αυτής, λόγω της αναπάντεχης προόδου της τεχνολογίας σε σύγκριση με το πρόσφατο παρελθόν, ήταν η ιδέα πως όλα πλέον στον κόσμο είναι πιθανά. Ή τουλάχιστον θα είναι πιθανά, σε κάποια χρόνια. Παίζοντας τα πρώτα ηλεκτρονικά παιχνίδια (ούφο), οι νέοι της εποχής ένιωθαν χιλιάδες χρόνια μπροστά από τους πιτσιρικάδες των 60's που βολόδερναν με τα πεντόβολα. Αισθάνονταν, όχι μόνο οι νέοι, αλλά σύσσωμη η κοινωνία, πως πχ οι εναέριες μεταφορές σε κάποια χρόνια δεν θα ήταν απλώς καθημερινότητα, αλλά ρουτίνα. Παρατηρώντας τις πωλήσεις τηλεοράσεων να αυξάνονται δραματικά, την κάθε οικογένεια να έχει δύο αυτοκίνητα και σαφώς επηρεασμένοι από τα φιλμάκια επιστημονικής φαντασίας τύπου Star Wars, ένιωθαν πως άγγιζαν το μέλλον. Άγγιζαν το μέλλον!
Παίρνω το έναυσμα από την τριλογία "Επιστροφή στο Μέλλον", το Terminator καθώς και το "Total Recall", για να γράψω αυτό το κείμενο, και τη θεώρηση που είχαν τότε για το μέλλον αλλά και το παρελθόν, στεκόμενος κυρίως στην πρώτη τριλογία. Πώς φαντάζονταν το 2015; Αυτοματοποιημένο, ιπτάμενο, τρισδιάστατο! Εντύπωση μας κάνει ο κινηματογράφος που βλέπει ο ήρωας, (το ρόλο του οποίου παίζει ένα από τα teen είδωλα της δεκαετίας, ο Michael J. Fox) και σαν ταινία της εβδομάδας παρουσίαζονται "Τα σαγόνια του καρχαρία 19"(!!!). Προέβλεπαν, δηλαδή, με αρκετή δόση σάτιρας, την επιρροή που θα είχαν τα δικά τους ερεθίσματα (ακόμη και αν πρόκειται για ταινία των 70's) στις μελλοντικές γενιές. Σε αυτό, δεν έπεσαν και πολύ έξω.
Το θέμα είναι τι πήγε στραβά. Γιατί δεν έγινε το μέλλον όπως το περίμεναν; Αυτό είναι το αιώνιο, ίσως μυστήριο των ανθρώπινων πολιτισμών. Κανείς δεν μπορεί ποτέ με σιγουριά να προβλέψει το αύριο. Συνήθως, το αύριο το φοβόμαστε. Ακόμα, όμως και αν νιώθουμε ότι το ατενίζουμε, όπως γινόταν τη δεκαετία του '80, έρχεται η ιστορία για να μας διαψεύσει. Γιατί; Γιατί αλλάζουν οι ανάγκες, τα πρότυπα, τα είδωλα και τα ακούσματα, ο τρόπος σκέψης. Έτσι δημιουργούνται κοινωνικές αλλαγές, τις οποίες η τεχνολογία αναγνωρίζει και βάσει των οποίων εξελίσσεται, για να φτάσει και εκείνη με τη σειρά της να πυροδοτήσει νέες αλλαγές. Τις αλλαγές αυτές, δεν μπορούμε να τις προβλέψουμε, καθώς δεν μπορούμε να αποκολληθούμε από τα όσα θεωρούμε δεδομένα σήμερα. Είναι μερικά πράγματα που είτε αποκλείουμε να αλλάξουν, είτε φοβόμαστε να δούμε έναν κόσμο δίχως αυτά.
Γι'αυτό και ο "φουτουρισμός" της δικής μας γενιάς είναι το "κιτς" της επόμενης και το "vintage" της μεθεπόμενης, αλλά σε καμία περίπτωση το αύριο.
Υ.Γ.: Δεν έχω δει ακόμα το Drive, αλλά το Nightcall αναπαράγει τέλεια το φουτουριστικό κλίμα της εν λόγω δεκαετίας.
